Như báo an toàn lao động đã phản chiếu, thời gian qua, liên tiếp xảy ra các vụ tai nạn thương tâm dẫn đến tử vong ở các tòa nhà chung cư tại các TP lớn trên cả nước, đa phần là trẻ em.
Đây chẳng hề là vấn đề mới, song với thực tại đau lòng đang diễn ra, đã tới khi cần phải để ý nhiều hơn trong việc đảm bảo an toàn, tránh nguy cơ tai nạn tại những tòa nhà chung cư.
Quy định còn chung chung
Theo KTS Phạm Thanh Tùng – Chánh Văn phòng Hội KTS Việt Nam, trong hệ thống văn bản quy chuẩn của Bộ Xây dựng về thiết kế, xây dựng chung cư, nhà cao tầng, vấn đề đảm bảo an toàn cho trẻ con rất được để ý, song thực tại thời gian cách đây không lâu liên tục các sự việc thương tâm xảy ra. ví như xét theo nội dung của những văn bản Luật, các tòa nhà chung cư hiện nay căn bản đảm bảo được những yêu cầu về thiết kế, lan can ban công cao từ 1,1 – 1,4m.
Tại Chương 3 của Quy chuẩn xây dựng Việt Nam “Nhà ở và dự án công cộng - An toàn sinh mạng và sức khỏe” do Bộ Xây dựng ban hành, quy định về việc bảo vệ khỏi ngã và va đập. Cụ thể: Mục 3.1.2 về lan can quy định rõ: Phải có lan can hoặc vật chắn đủ khả năng ngăn người đi lại ko bị ngã tại những sàn nền có cao độ chênh nhau từ hai bậc thang (hoặc 380mm ví như không có bậc thang) trở lên và ở những vị trí: Cầu thang bộ, bậc thang, đường dốc, sàn, ban công, lô gia, hành lang và mái có người đi lại; giếng trời, khu vực tầng hầm hoặc những khu vực ngầm tương tự nối với công trình có người đi lại.
Theo quy chuẩn xây dựng Việt Nam, nhà cao tầng từ tầng 6 trở lên ko được làm ban công mà chỉ làm lô gia. Với lan can, chiều cao tối thiểu là 1,2m và không được để hở chân. “Tuy nhiên, quy chuẩn này đang bộc lộ nhiều bất cập, vì mới quy định chung chung chứ chưa có quy định rõ ràng, cụ thể về các thông số kỹ thuật, an toàn cho những loại lan can, lô gia. Nhiều chung cư thiết kế lỗ lan can rộng nên trẻ nhỏ vẫn có thể chui lọt, nhiều chung cư lan can thiết kế có tay vịn nên con nhỏ cũng dễ dàng bắc ghế để trèo lên... Tất cả các vấn đề này đang tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn cho cư dân sinh sống tại những chung cư, đặc biệt là trẻ em” – KTS Phạm Thanh Tùng phân tích.
Đáng quan ngại là tất cả những chung cư cao tầng, cửa sổ hầu hết ko làm chấn song để đảm bảo mỹ quan cho tòa nhà và để tạo tiện lợi cho công tác cứu hỏa. những chuyên gia cho rằng, ngày nay vấn đề về phòng chống cháy, nổ tại những tòa chung cư, nhà cao tầng cũng đáng báo động, vì sự cố này có thể xảy ra ở bất cứ nơi đâu, không chỉ các chung cư thương mại, chung cư giá rẻ mà ở cả những chung cư cao cấp.
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu cho rằng, Quy chuẩn Việt Nam về thiết kế nhà cao tầng ban hành theo Luật Nhà ở năm 2005 cần hoàn thiện, sửa đổi bổ sung theo tinh thần Luật Nhà ở năm 2014. Cụ thể, trước đây chung cư thường được hiểu trên dưới 20 tầng nhưng hiện nay có những chung cư nhà ở lên đến 35 - 40 tầng. Trong lúc đó, theo Quy chuẩn xây dựng Việt Nam, ban công chỉ được làm đến tầng thứ 6; từ tầng thứ 7 trở lên chỉ được phép làm lô gia. Đối với các chung cư trên 30 tầng trở lên, có nên cho mở lô gia và ban công không? Đây là vấn đề cần phải tính toán trong quy chuẩn xây dựng chung cư nhà cao tầng tại Việt Nam.
Kinh nghiệm từ quốc tế
KTS Hoàng Quang Huy – Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển thành phố Việt Nam cho biết, trong công đoạn công nghiệp hóa, dân số bùng nổ nhanh tại những thành phố lớn, xây dựng chung cư, nhà cao tầng là biện pháp hữu hiệu nhất để giải quyết nhu cầu về chỗ ở cho người dân. Càng ở các nước lớn mạnh thì những thành phố đều phát triển theo hình thức đô thị “nén”, tức là cư dân tập trung sinh sống tại các tòa nhà cao tầng, do sự eo hẹp về đất đai nên những dự án đều được hướng tới việc chiếm lĩnh ko gian chiều cao.
những nước trên thế giới có hệ thống văn bản luật về thiết kế, xây dựng, điều hành và sử dụng chung cư, nhà cao tầng rất chặt chẽ. Ở TP New York (Mỹ), chính quyền TP yêu cầu tất cả các tòa nhà chung cư phải lắp hệ thống cửa sổ bảo vệ, nhất là đối với những gia đình có con nhỏ. TP còn triển khai chương trình đào tạo, phổ biến kiến thức cho các bậc phụ huynh về cách thức đảm bảo an toàn cho trẻ con. bởi thế, tỷ lệ trẻ con bị tai nạn tại những chung cư chỉ chiếm khoảng 4% những vụ tai nạn.
Tương tự ở TP Dubai (Các Tiểu Vương quốc A rập thống nhất), chính quyền TP thành lập hàng trăm tổ giám sát về quy chuẩn kỹ thuật của các tòa nhà chung cư khi xây dựng. lúc được đưa vào sử dụng, những tổ giám sát này tiếp tục hoạt động để theo dõi mức độ an toàn và chỉ dẫn cư dân sinh sống tại các chung cư trong việc đảm bảo an toàn, đặc biệt là cho trẻ nhỏ.
KTS Hoàng Quang Huy cho biết thêm, kinh nghiệm từ Singapore cũng sẽ mang đến nhiều bài học quý cho Hà Nội kể riêng và Việt Nam nói chung. Chính phủ Singapore đã thành lập một Ủy ban Nhà ở để điều hành toàn bộ các vấn đề liên quan đến chung cư, nhà cao tầng. Cơ quan này chịu phận sự trong việc lập quy hoạch, tái định cư, thiết kế kiến trúc và xây dựng... "Vì vậy, mọi công tác đều được thống nhất và được giám sát chặt chẽ của 1 cơ quan chuyên môn, từ khâu lập quy hoạch đến triển khai xây dựng và quản lý, vận hành... ko có sự chồng chéo trong công tác quản lý” – KTS Hoàng Quang Huy chia sẻ.
Nhiều chủ đầu tư ko thực hiện đầy đủ phận sự theo quy định, có các chủ đầu tư để giảm chi phí cho công trình đã cắt xén bớt các hạng mục kỹ thuật liên quan tới phòng chống cháy, nổ. do vậy, nghĩa vụ này là của tất cả mọi người, cơ quan chức năng tăng cường rà soát, xử lý và người dân thì phải thường xuyên theo dõi, giám sát.
Phó Cục trưởng Cục quản lý Nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) Hà Quang Hưng
Để đảm bảo an toàn cho trẻ em ở chung cư, bên cạnh việc chủ đầu tư phải tuân thủ quy định của Bộ Xây dựng, cư dân sống trong chung cư cũng phải tăng cường giám sát, đồng thời tập huấn trẻ em về nhận diện nguy hiểm như thường được leo trèo ngoài ban công, lan can cầu thang, lô gia...
Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu
